Bulaşık deterjanları, çağdaş ömrün vazgeçilmez bir modülü haline gelmiş durumda. Lakin, bu paklık eserlerinin içerdiği kimyasalların hem insan sıhhati hem de etraf üzerindeki tesirleri giderek daha fazla sorgulandı.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: BULAŞIK DETERJANLARININ SIHHAT VE ETRAF ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Harvard Üniversitesi Etraf Sıhhati Bölümü’nden Prof. Dr. John Spengler, bulaşık deterjanlarının içerdiği kimyasalların insan sıhhati üzerindeki tesirlerini şu halde açıkladı:
“Deterjanlarda yaygın olarak kullanılan yüzey etkin hususlar (surfactants) ve koruyucular, cilt tahrişine ve alerjik tepkilere yol açabilir. Ayrıyeten, bu kimyasalların bir kısmı, gereğince durulanmadığında besin yoluyla bedene alınabilir ve uzun vadede bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz tesirler oluşturabilir.”
İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden (ETH Zürih) Prof. Dr. Cezmi Akdiş ise, deterjanların bağışıklık sistemi üzerindeki tesirlerini vurguladı:
“Bulaşık deterjanlarında bulunan kimi kimyasallar, bağırsak bariyerine ziyan vererek bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Bilhassa sanayi tipi deterjanlarda kullanılan bileşenler, gereğince durulanmadığında toksik tesirlere yol açabilir.”
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR: DETERJANLARIN SIHHAT VE ETRAF ÜZERİNDEKİ KANITLANMIŞ ETKİLERİ
Journal of Applied Microbiology’de yayımlanan bir araştırma, deterjanlarda kullanılan yüzey etkin unsurların (örneğin, sodyum lauril sülfat – SLS) su ekosistemine ziyan verdiğini ortaya koydu. Bu unsurların, balıkların solungaçlarına ziyan vererek toksik tesirler oluşturduğu belirtildi.
Environmental Science & Technology mecmuasında yayımlanan bir çalışma, deterjanların içerdiği fosfatların su kaynaklarında alg patlamalarına neden olduğunu ve bu durumun deniz hayatını tehdit ettiğini gösterdi.
Nature Sustainability’de yayımlanan bir öteki araştırma, deterjanların plastik ambalajlarının çevresel tesirlerini inceledi.
Çalışma, bu ambalajların biyolojik olarak parçalanmadığını ve deniz kirliliğine katkıda bulunduğunu vurgulamakta.
Sahursuz oruç tutmanın zararları! Uzmanlardan uyarılar
BULAŞIK DETERJANLARININ İÇERDİĞİ ZİYANLI MADDELER
1. Sodyum Lauril Sülfat (SLS): Köpük oluşturma özelliğiyle bilinen bu unsur, cilt tahrişine ve su ekosistemine ziyan verebilir.
2. Fosfatlar: Paklık gücünü artırsa da, su kaynaklarında alg patlamalarına yol açarak deniz ömrünü tehdit eder.
3. Koruyucular (Methylisothiazolinone): Mikrobiyal oluşumu önlemek için kullanılan bu kimyasallar, toksik tesirler oluşturabilir.
4. Plastik Ambalajlar: Deterjanların plastik şişeleri, tabiatta yüzlerce yıl parçalanmadan kalabilir ve çevresel kirliliği artırır.
ÇEVRE DOSTU ALTERNATİFLER: DAHA SAĞLIKLI VE SÜRDÜRÜLEBİLİR SEÇİMLER
1. Bitkisel Bazlı Deterjanlar: Doğal içerikli eserler, kimyasal yükü azaltır ve etrafa daha az ziyan verir.
2. Mesken Üretimi Tahliller: Sirke, karbonat ve limon üzere doğal materyallerle hazırlanan karışımlar, hem sağlıklı hem de tesirli bir paklık sağlar.
3. Tekrar Doldurulabilir Ambalajlar: Plastik atıkları azaltmak için deterjanları tekrar doldurulabilir ambalajlarda satın almak değerli.
4. Sertifikalı Ürünler: Etraf dostu sertifikalara sahip eserleri tercih ederek hem sıhhatinizi hem de doğayı koruyabilirsiniz.
Soğuk su ile duş almanın yararları ve zararları! Uzmanlar ne diyor?
SESSİZ TEHDİT Mİ, ÖNLENEBİLİR RİSK Mİ?
Bulaşık deterjanlarının içerdiği kimyasallar ve plastik ambalajlarının etrafa ve sıhhate olan tesirleri, bu eserlerin kullanımında daha şuurlu olunması gerektiğini gösterdi.
Çevre dostu alternatiflere yönelmek, hem kişisel sıhhatinizi korumanıza hem de doğayı daha sürdürülebilir bir biçimde kullanmanıza yardımcı olabilir.
UZMANLARDAN ÖNERİLER
Prof. Dr. John Spengler, “Deterjanların içerdiği kimyasalların uzun vadeli tesirleri göz arkası edilmemeli. Doğal içerikli ve etraf dostu eserlere yönelmek, bu riskleri azaltmanın en tesirli yoludur” derken Prof. Dr. Cezmi Akdiş ise şunları ekledi:
“Bağışıklık sistemi üzerindeki olumsuz tesirlerden korunmak için deterjanların gereğince durulanmasına dikkat edilmeli ve mümkünse doğal alternatifler tercih edilmeli.”
Kaynak: Yeniçağ
Bir yanıt bırakın